क्रांति १८५७
1 8 5 7

यह वेबसाईट इस महान राष्ट्र को सादर समर्पित।

1 9 4 7

झांसी की रानी का ध्वज

स्वाधीन भारत की प्रथम क्रांति की 150वीं वर्षगांठ पर शहीदों को नमन
वर्तमान भारत का ध्वज
मुख्य पृष्ठ प्रस्तावना प्रमुख सवाल जवाब आपकी राय संपर्क करें सहायता
 Home Introduction FAQ Feedback Contact Us Help
क्रांति १८५७
 

प्रस्तावना

  रुपरेखा
  1857 से पहले का इतिहास
  मुख्य कारण
  शुरुआत
  क्रान्ति का फैलाव
  कुछ महत्तवपूर्ण तथ्य
  ब्रिटिश आफ़िसर्स
  अंग्रेजो के अत्याचार
  प्रमुख तारीखें
  असफलता के कारण
  परिणाम
  कविता, नारे, दोहे
  संदर्भ

विश्लेषण व अनुसंधान

  फ़ूट डालों और राज करो
  साम,दाम, दण्ड भेद की नीति
  ब्रिटिश समर्थक भारतीय
  षडयंत्र, रणनीतिया व योजनाए
  इतिहासकारो व विद्वानों की राय में क्रांति 1857
  1857 से संबंधित साहित्य, उपन्यास नाटक इत्यादि
  अंग्रेजों के बनाए गए अनुपयोगी कानून
  अंग्रेजों द्वारा लूट कर ले जायी गयी वस्तुए

1857 के बाद

  1857-1947 के संघर्ष की गाथा
  1857-1947 तक के क्रांतिकारी
  आजादी के दिन समाचार पत्रों में स्वतंत्रता की खबरे
  1947-2007 में ब्रिटेन के साथ संबंध

वर्तमान परिपेक्ष्य

  भारत व ब्रिटेन के संबंध
  वर्तमान में ब्रिटेन के गुलाम देश
  कॉमन वेल्थ का वर्तमान में औचित्य
  2007-2057 की चुनौतियाँ
  क्रान्ति व वर्तमान भारत

वृहत्तर भारत का नक्शा

 
 
चित्र प्रर्दशनी
 
 

क्रांतिकारियों की सूची

  नाना साहब पेशवा
  तात्या टोपे
  बाबु कुंवर सिंह
  बहादुर शाह जफ़र
  मंगल पाण्डेय
  मौंलवी अहमद शाह
  अजीमुल्ला खाँ
  फ़कीरचंद जैन
  लाला हुकुमचंद जैन
  अमरचंद बांठिया
 

झवेर भाई पटेल

 

जोधा माणेक

 

बापू माणेक

 

भोजा माणेक

 

रेवा माणेक

 

रणमल माणेक

 

दीपा माणेक

 

सैयद अली

 

ठाकुर सूरजमल

 

गरबड़दास

 

मगनदास वाणिया

 

जेठा माधव

 

बापू गायकवाड़

 

निहालचंद जवेरी

 

तोरदान खान

 

उदमीराम

 

ठाकुर किशोर सिंह, रघुनाथ राव

 

तिलका माँझी

 

देवी सिंह, सरजू प्रसाद सिंह

 

नरपति सिंह

 

वीर नारायण सिंह

 

नाहर सिंह

 

सआदत खाँ

 

सुरेन्द्र साय

 

जगत सेठ राम जी दास गुड वाला

 

ठाकुर रणमतसिंह

 

रंगो बापू जी

 

भास्कर राव बाबा साहब नरगंुदकर

 

वासुदेव बलवंत फड़कें

 

मौलवी अहमदुल्ला

 

लाल जयदयाल

 

ठाकुर कुशाल सिंह

 

लाला मटोलचन्द

 

रिचर्ड विलियम्स

 

पीर अली

 

वलीदाद खाँ

 

वारिस अली

 

अमर सिंह

 

बंसुरिया बाबा

 

गौड़ राजा शंकर शाह

 

जौधारा सिंह

 

राणा बेनी माधोसिंह

 

राजस्थान के क्रांतिकारी

 

वृन्दावन तिवारी

 

महाराणा बख्तावर सिंह

 

ठाकुर विश्वनाथ शाहदेव

क्रांतिकारी महिलाए

  1857 की कुछ भूली बिसरी क्रांतिकारी वीरांगनाएँ
  रानी लक्ष्मी बाई
 

बेगम ह्जरत महल

 

रानी द्रोपदी बाई

 

रानी ईश्‍वरी कुमारी

 

चौहान रानी

 

अवंतिका बाई लोधो

 

महारानी तपस्विनी

 

ऊदा देवी

 

बालिका मैना

 

वीरांगना झलकारी देवी

 

तोपख़ाने की कमांडर जूही

 

पराक्रमी मुन्दर

 

रानी हिंडोरिया

 

रानी तेजबाई

 

जैतपुर की रानी

 

नर्तकी अजीजन

 

ईश्वरी पाण्डेय

 
 


प्रमुख साहित्य

 क्रान्ति 1857 पर लिखे गये साहित्य

 

क्र.स.

शीर्षक

भाषा

लेखक

स्थान

प्रकाशक

साल

1

1857 सम अनटोल्ड स्टोरीज

अंग्रेजी

एस. एन.,चंदा

न्यू दिल्ली

स्टरलिंग पब्लिशर्स प्राइवेट लिमिटेड

1976

2

1857 सम अनटोल्ड स्टोरीज

अंग्रेजी

एस. एन.,चंदा

न्यू दिल्ली

स्टरलिंग पब्लिशर्स प्राइवेट लिमिटेड

1976

3

1857 सम अनटोल्ड स्टोरीज

अंग्रेजी

एस. एन.,चंदा

न्यू दिल्ली

स्टरलिंग पब्लिशर्स प्राइवेट लिमिटेड

1976

4

1857 इन कोम्मेमोरेशन ओफ़ दी 50th एनिवर्सिरी ओफ़ दी इन्डीयन म्युटीनि

अंग्रेजी

लंदन पेरसेवल

लंदन

डब्लयू .एच.स्मीथ

 

5

1857 सम अनटोल्ड स्टोरीज

अंग्रेजी

एस. एन.,चंदा

न्यू दिल्ली

स्टरलिंग पब्लिशर्स प्राइवेट लिमिटेड

1976

6

1857 सम अनटोल्ड स्टोरीज

अंग्रेजी

एस. एन.,चंदा

न्यू दिल्ली

स्टरलिंग पब्लिशर्स प्राइवेट लिमिटेड

1976

7

1857 सम अनटोल्ड स्टोरीज

अंग्रेजी

एस. एन.,चंदा

न्यू दिल्ली

स्टरलिंग पब्लिशर्स प्राइवेट लिमिटेड

1976

8

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

[एस.आई]

[एस.एन]

 

9

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

न्यू दिल्ली

मिनीस्ट्री ऍ़ॅाफ़ इर्फ़ोमेसन एन्ड ब्रोडकास्टिींग, पब्लिकेसन डिवीजन

1997

10

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

न्यू दिल्ली

पब्लिकेसन डीवीजन

1997

11

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन हैदराबाद

अंग्रेजी

 

न्यू दिल्ली

दी ओथ

1957

12

1857 सम अनटोल्ड स्टोरीज

अंग्रेजी

एस. एन.,चंदा

न्यू दिल्ली

स्टरलिंग पब्लिशर्स प्राइवेट लिमिटेड

1976

13

1857 इन इंडिया : म्युटिनी :ऍ़ार वार ऍ़ॅाफ़ इन्डिपेन्डेन्स ?

अंग्रेजी

एम्ब्री ,एइन्स्ली ,टी.

बोस्टन

हेल्थ

1963

14

1857 एन्ड आफ़टर एपिक स्ट्र्‌ग्ल फ़ॉॅर फ़्रीडम आफ़ इंडिया

अंग्रेजी

वेदेही कृष्णा मूर्ती,अल्लादी

हैदराबाद

अल्लादी कृष्ण मूर्ती

1984

15

1857 एन्ड आफ़टर एपिक स्ट्र्‌ग्ल फ़ोर फ़्रीडम ओफ़ इंडिया

अंग्रेजी

वेदेही कृष्णा मूर्ती,अल्लादी

मद्रास

कलकसेत्र पब्लिकेसन्स

1984

16

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

न्यू दिल्ली

पब्लिकेशन डिविजन ओफ़

1957

17

1857 एण्ड जलियावाला

अंग्रेजी

दर्शक

अहमदाबाद

भारतीय साहित्य स्ंाघ

1947

18

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

लंदन, पेरसेवल

लन्दन

डब्लू. एच. स्मीथ

1907

19

1857

 

नारायन केशव

मुम्बई

भारत गोरव ग्रन्थमाला

1927

20

1857 एन्ड आफ़टर एपिक स्ट्र्‌ग्ल फ़ोर फ़्रीडम ओफ़ इंडिया

अंग्रेजी

वेदेही कृष्णा मूर्ती,अल्लादी

हैदराबाद

अल्लादी कृष्ण मूर्ती

1984

21

1857 एन्ड आफ़टर एपिक स्ट्र्‌ग्ल फ़ोर फ़्रीडम ओफ़ इंडिया

अंग्रेजी

वेदेही कृष्णा मूर्ती,अल्लादी

हैदराबाद

कलकसेत्र पब्लिकेसन्स

1984

22

1857 दी ग्रेट रेबेलियन

अंग्रेजी

मेहता ए.

[एस.आई]

एच के एल

1946

23

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

दिल्ली

पब्लिकेसन डीवीजन

1957

24

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

दिल्ली

पब्लिकेसन डीवीजन

1958

25

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

दिल्ली

गर्वमेन्ट ओफ़ इंडिया

1957

26

1857 सम अनटोल्ड स्टोरीज

अंग्रेजी

एस. एन.,चंदा

न्यू दिल्ली

स्टरलिंग पब्लिशर्स प्राइवेट लिमिटेड

C1976

27

1857 दी ग्रेट रेबेलियन

अंग्रेजी

अशोक, मेहता

बोम्बे

हिन्दी किताब पब्लिशर्स

1946

28

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

[एस.आई]

मिनीस्टरी ओफ़ इन्फ़ोमेसन एन्ड ब्रोडकास्टिींग, पब्लिकेसन डीवीजन

 

29

1857 इन फ़ोक सोंग्ंा

अंग्रेजी

पुर्ण चन्द जोशी

न्यू दिल्ली

पीपुल'स पब्लिशिंग

1994

30

1857

 

जुगल कुमार दास

गुवाहाटी

ओथर

1962

31

1857 इन आसाम

अंग्रेजी

बोरा, महेन्द्र

गुवाहाटी

एल. बी. एस.

1957

32

1857 इन फ़ोक सोंग्ंा

अंग्रेजी

पुर्ण चन्द, जोशी

न्यू दिल्ली

पीपुल'स पब्लिशिंग

1994

33

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

न्यू दिल्ली

पब्लिकेसन डीवीजन

2000

34

1857 ए पिक्टोरियल प्रेजेंटेशन

अंग्रेजी

 

न्यू दिल्ली

गवर्मेन्ट ओफ़ इंडिया

1957

35

1857 दी ग्रेट रीबेल्लयन

अंग्रेजी

अशोक, मेहता

बोम्बे

हिन्द किताब

1945

36

1857 के स्वतंंंत्रता स्ंाग्राम मे तांत्या टोपे का योगदान : एक मुल्यंाकन

हिन्दी

सन्तराम, दिक्षीत

[एस.आई]

डिपार्टअमेन्ट ओफ़ हिस्ट्री, जीवाजी युनिवर्सिटी

1985

37

1857 की कहानियांं

हिन्दी

ख्वाजा हसन ,नीजामी

न्यू दिल्ली

नेशनल बुक ट्रस्ट

1995

38

1857 की दिल्ली

हिन्दी

महेश्वर दयाल

न्यू दिल्ली

भारतीय साहित्य मन्दिर

1959

39

1857 का स्वतंत्रता समर

हिन्दी

वी.डी.,सावरकर

मुम्बई

मनोरमा प्रकाशन

1998

40

1857 का स्वतंत्रता समर

हिन्दी

वी.डी.,सावरकर

मुम्बई

मनोरमा प्रकाशन

1990

41

1857 का स्वतंत्रता समर

हिन्दी

वी.डी.,सावरकर

पुने

कोन्टिनेन्टल प्रकाशन

1991

42

1857 का स्वतंत्रता समर

हिन्दी

वी.डी.,सावरकर

मुम्बई

मनोरमा प्रकाशन

1900

43

1857 का स्वतंत्रता समर

हिन्दी

वी.डी.,सावरकर

मुम्बई

मेजिस्टिक बुक स्टाल

1968

44

1857 का महाराष्ट्र

हिन्दी

पुरुषोतम पान्डुरंग गोखले

सतारा

उत्तर सतारा जिल्ला स्वतन्त्रतासमर शताब्दी महोत्सव समिती

1957

45

1857 की महान राष्ट्रीय क्रांति

हिन्दी

हरीप्रसाद धाप्लियल

न्यू दिल्ली

साहित्य केन्द्र प्रकाशन

1976

46

1857 की दिल्ली

हिन्दी

महेश्वर दयाल

दिल्ली

भारती साहित्य मन्दिर

1959

47

1857 का भारतीय स्वतंत्रता समर

हिन्दी

वी.डी.,सावरकर

[एस.आई]

[एस.एन]

 

48

1857 के महान क्रांतिकारी

हिन्दी

मथपति कृपाकान्त झा

न्यू दिल्ली

शारदा प्रकाशन

2000

49

1857 के स्वाधीनता संग्राम का हिन्दी साहित्य पर प्रभाव

हिन्दी

भगवानदास महोर

अजमेर

कृष्णा बर्द्स

1976

50

1857 की दिल्ली क्रांतिकारी

हिन्दी

 

दिल्ली

बीसवी सदी बुक डिपार्टमेन्ट

1957

51

1857 की जनक्रान्ति मे हरियाणा का योगदान

हिन्दी

रामसिंह, जाखर

हरियाणा

अभिलेखाघर विभाग

1999

52

1857 का स्वतंत्रता समर

हिन्दी

वी.डी.,सावरकर

[एस.आई]

[एस.एन]

1990

53

1857 की क्रांति और उसके प्रमुख क्रांतिकारी

हिन्दी

भरत मिश्र

न्यू दिल्ली

राधा पब्लिकेसन

1992

54

1857 की क्रांति और उसके प्रमुख क्रांतिकारी

हिन्दी

भरत मिश्र

न्यू दिल्ली

राधा पब्लिकेसन

2001

55

1857 का भारतीय स्वतंत्रता समर

हिन्दी

वी.डी.,सावरकर

न्यू दिल्ली

राजधानी ग्रन्थाघर

1992

56

1857 का भारतीय स्वतंत्रता संग्राम

हिन्दी

 

पूना

निर्मल साहित्य

1946

57

1857 के गदरो के खुतुज

उर्दू

सलीम कुरेशी

न्यू दिल्ली

अन्जुमन तारीक्की उर्दू (हिन्द)

2001

58

1857 के गदरो के खुतुज

उर्दू

सलीम कुरेशी

न्यू दिल्ली

समर अफ़्फ़ीस्त प्रिन्टिज

2001

59

1857 अकबर ओर दस्तावेज

उर्दू

अतीक सिद्दीकी

दिल्ली

मुकताब सबेरा

1966

60

1857 का तारीखी रोजनामचा

उर्दू

खालेल अहमद निजामी

दिल्ली

नदुवा उल मुसाफ़िर

1971

61

1857 अकबर ओर दस्तावेज

उर्दू

 

दिल्ली

मुकताब शाहराह

1966

62

1857 अदब सियासत ओर मेसूर

उर्दू

सलीम,अहमद

लाहोर

निगरशत

1991

63

1857 के घरारो के खटुट

उर्दू

सैयद, अशुर काजमी

न्यू दिल्ली

ए टी यु हिन्द

2001

64

1857 चा स्वतंत्रया समर

मराठी

वी.डी.,सावरकर

मुम्बई

मनोरमा

1990

65

1857 चा स्वतंत्रया समर ( एम.)

मराठी

वी.डी.,सावरकर

मुम्बई

मनोरमा

1990

66

1857 तीरुगुबटु

तेलगु

श्रीराम शर्मा ,पी.

हेदराबाद

तेलगु अकादमी

1991

67

1857 विप्लव वीरुलु

तेलगु

कुतुम्बा राय, तुरुलापति

विजयवाडा

रामानुज सुन्दर

1975

68

1857 पुर्वारन्गामुलु

तेलगु

वेकंट शिवराय, दिगावाल्ली

विजयवाडा

विसालान्द्र प्राचुरानाल्यम

1957

69

1857 चा स्वात्यन्त्रा लधा

मराठी

डी. एन.,शिखर

[एस.आई]

[एस.एन.]

1957

70

1857 विपल्वाथीने ओरु डूरुकसाक्सी विवरनम

मलयालम

विष्णू भट्ट ,गोड्से

कोट्‌टाय्यम

करन्ट बुक्स

1990

71

1857 ले इंडिया लहल

अन्य भाषा

ए. ए. पिल्लै

[एस.आई]

[एस.एन]

1981

72

1857: विपल्वाथीने ओरु डूरुकसाक्सी विवरनम

अन्य भाषा

विष्णू भट्ट गोड्से

[एस.आई]

[एस.एन]

1990

73

1857 स्वराज्य संग्रामु

तेलगु

वी.डी.,सावरकर

विजयवाडा

जागृति

1964

74

1857 रा राष्ट्रीय स्वातन्त्रता स्ंाग्राम

कन्नड

दहास्थगीर ऐम.

बेंगलोर

नव कर्नाटक प्रकाशन

1997

75

1857 चे स्वतन्त्रतावीर

मराठी

वी.डी.,सावरकर

[एस.आई]

वीर सावरकर प्रकाशन

 

क्रांति १८५७

आपके सुझाव सादर आमंत्रित

 

आपका ई-मेल

 
  आपका पासवर्ड
 
नया सदस्य ? रजिस्टर फ़्री

क्रान्ति से जुड़े प्रमुख शहर

 

अहमदाबाद

  अवध
  आज़मग़ढ
 

इलाहबाद

 

कडप्पा

 

करनूल

 

कालपी

 

कानपुर

  कारवार
 

कोटा

  कोल्हापुर
  गंजम
 

गोधरा

  गुन्टूर
  चिंगलपुट
 

जगदीशपुर

 

जोधपुर

  जौनपुर
 

झांसी

 

डाकोर

 

दाहोद

 

दिल्ली

 

नसीराबाद

  नारखेड
 

नांदोद

  नैलोर
  पुणे
 

पेशावर

 

बनारस

  बंगलौर
 

बरेली

 

बेरकपुर

  बिजापुर
  मछलीपट्टनम्
  मद्रास
 

मुजफ्फरनगर

 

मेरठ

 

मेवाड

  मैसूर
  राजमहन्द्री
  रूईयागढ़ी
 

लखनऊ

 

वेल्लूर

  विशाखापट्टनम्
 

सतारा

  सावंतवाड़ी
  सिरसा
 

सूरत

 

सौराष्ट्र

  हलगली
  हमीरपुर
  हाँसी
  हिसार

क्रान्ति से जुड़े प्रमुख राज्य

  असम
  उत्तर प्रदेश
  - बरेली
  - झांसी
  - लखनऊ
  - कानपुर
  - इलाहबाद
  - मुजफ्फरनगर
  - मेरठ
  - बनारस
  - आज़मग़ढ
  - हमीरपुर

  - जगदीशपुर
  - जौनपुर
  - रूईयागढ़ी
  - कालपी
  - दादरी
  - सिकन्दराबाद
  - गढ़मुक्तेश्वर
  - गुलावठी
  - हापुड़
  - हिन्डन
  - मुकीमपुर
  - पिलखुवा
  - सपनावत
  - सीकरी खुर्द
  - असौड़ा
  - बड़ौत
  - बाघू निरोजपुर
  - बझौट
  - बराल
  - बसौद
  - भदौला
  - धौलाना
  - घाट पाँचली
   उडीसा
  कर्नाटक
  - बेलगाँव
  - मैसूर
  - बंगलौर
  - बिजापुर
  - कारवार
  - हलगली
  - भाल्की
  - नरगुन्द
  - कोप्पल
  गुजरात
  - अहमदाबाद
  - सौराष्ट्र
  - सूरत
  - गोधरा
  - नांदोद
  - डाकोर
  - दाहोद
  जम्मू और कश्मीर
  तमिलनाडू
  - वेल्लूर
  - मद्रास
  - चिंगलपुट
   पश्चिम बंगाल
  - बेरकपुर
  - कलकत्ता
   पंजाब
  - रोहिणी
  - देवग़ढ
  - जालन्धर
   बिहार
  मध्य प्रदेश
  राजस्थान
  - नसीराबाद
  - नीमच
  - जोधपुर
  - मेवाड
  - कोटा
   हरियाणा
  - हिसार
  - सिरसा
  - हाँसी
   गोवा
  केरल
  महाराष्ट्र
  - सतारा
  - पुणे
  - सावंतवाड़ी
  - कोल्हापुर
  - नासिक
  - पेठ
  - त्र्यबकेश्वर
  - मुंबई
  - बीड
  आन्ध्र प्रदेश
  - कडप्पा
  - करनूल
  - नैलोर
  - विशाखापट्टनम्
  - गंजम
  - नारखेड
  - राजमहन्द्री
  - मछलीपट्टनम्
  - गुन्टूर

पडोसी देशो मे क्रान्ति

  पाकिस्तान
  बांग्लादेश
  अफ़गानिस्तान
  नेपाल
  बर्मा
  तिब्बत
  भूटान
  रूस
 

वेबसाइट के लिए प्राप्त संदेश

 

विमोचन समारोह

 

सहयोगकर्ताओ की सूची

 

प्रकाशक

 

संस्थान

 

सहयोगकर्ता

क्रांति १८५७
मुख्य पृष्ठ प्रस्तावना प्रमुख सवाल जवाब संपर्क करें सहायता आपकी राय
अ आ इ ई उ ऊए ऐ ओ औ अंक ख ग घच छ  ज झ ञट ठ ड ढ़ णत थ द ध नप फ ब भ म य र ल वश ष स ह ळ क्ष त्र ज्ञ

 

सर्जन कर्ता:
ज्ञान गंगा ऑनलाइन
उदयपुर मित्र मण्डल, डा. सुरेन्द्र सिंह पोखरणा, बी-71 पृथ्वी टावर, जोधपुर चार रास्ता, अहमदाबाद-380015,
फ़ोन न.-26925850 ,मोबाईल-09825646519, ई-मेल--sspokharna15@yahoo.com
इतिहास अध्यापक मण्डल, गुजरात

 

हाई-टेक आऊट सोर्सिंग सर्विसेज, हाई-टेक हाऊस, विमूर्ति कोम्पलेक्स के पीछे, हरेश दुधीया के पास, गुरुकुल, अहमदाबाद - 380052
फोन न.: -079-40003000 ई-मे ल:info@hitecho s.com वेब साइट:www.hitechos.com